vrijdag 9 oktober 2015

Middelnederlands online

Het onderzoek naar middeleeuwse bronnen maakt in toenemende mate gebruik van digitale hulpmiddelen. Gedigitaliseerde bronnen vormen daarbij wel in het bijzonder een hulpmiddel dat de vakbeoefening enorm heeft geholpen en veranderd. Ik herinner me nog hoe we jaren terug blij waren met microfiches van een slecte groep belangrijke bronnen en een enkele facsimile. De facsimile van het handschrift-Van Hulthem was een van de laatste loten aan die stam. Tegenwoordig streven we niet mee naar facsimiles op papier, die kostbaar zijn en toch ook nog altijd beperkt toegankelijk, maar werken we met gedigitaliseerde bronnen. Belangrijke bronnen als het Gruuthusehandschrift en het Comburgse handschrift zijn tegenwoordig online (op Hulthem, dat toch goed gefotografeerd is, moeten we nog wachten: KB Brussel, uuat unbidan uue nu?).
Maar behalve de kanjers, zijn er ook heel veel kleinere en/of minder bekende bronnen online. Veel ervan heb ik de afgelopen jaren wel eens bekeken, maar wekelijks komen er nieuwe bij. Er is, helaas, geen instelling die dat systematisch inventariseert. Omdat ik al heel wat lijstjes heb, begin ik daar dan maar mee, in de vorm van een blog waarin ik afzonderlijke digitale bronnen signaleer, en over een tijdje ook in de vorm van een steeds bij te werken groslijst. Die zou het liefst de vorm van een database moeten hebben zodat er op allerlei manieren gezocht kan worden.
Bij de digitale bronnen zal de nadruk liggen op volledige gedigitaliseerde bronnen, maar ook handschriften (en ook wel vroege drukken) waarvan maar een paar pagina's, vaak die met plaatjes, geïllustreerd zijn, mogen meedoen. Iedere bijdrage geeft in elk geval wat feitelijke informatie, zowel over het handschrift (herkomst, datering, inhoud) als over de beschikbaarheid van een catalogus, editie en al dan niet aanwezigheid in de BNM. En als teaser neem ik uiteraard een of twee plaatjes op in de blog.
Om te beginnen twee afbeeldingen van dekbladen waarop fragmenten van de Martijngedichten van Jacob van Maerlant.

Cologny, Fondation Bodmer, Cod Bodmer 101
Juvenalis, Satyren
12e eeuw, Italië?
Dekbladen 14e eeuw, Vlaanderen, Martijngedichten, Maerlant

Zie BNM, uitgegeven door Gruijs & Mertens

Online, met goede catalogusbeschrijving: http://www.e-codices.unifr.ch/en/list/one/fmb/cb-0101







Geen opmerkingen: